Opiniestuk – Een expert aan het woord

Het belang van de kinderopvang bij het opvoeden van gezonde kinderen

Gezonde kinderen: de kinderopvang speelt daarbij een cruciale rol, aldus Janneke van Lummel, ervaren pedagoge bij kinderopvang Partou. Ze reflecteert op dit onderzoek van Madaga en vertelt over gezonde eetgewoontes: hoe het vroeg stimuleren daarvan belangrijk is, zelfs voor volgende generaties.

Janneke weet hoe belangrijk de kinderopvang is voor gezonde eetgewoontes. “Kinderen eten gemiddeld genomen beter op het kinderdagverblijf. Ze gaan er minder de strijd aan dan thuis, mede door het groepseffect: zien eten, doet eten.” Ook helpt de opvang bij het creëren van gewoontegedrag: “Geef baby’s vanaf de periode dat ze vast voedsel kunnen eten bijvoorbeeld gezonde spreads. Dan is dát wat ze voortaan eten. Op latere leeftijd een omslag maken, is een grotere uitdaging.”

“Als je jarenlang komkommer of tomaat snackt in plaats van cake, dan vind je dat op latere leeftijd ook normaal.”

En nog een reden waarom de kinderopvang op dit gebied een niet te onderschatten functie heeft: “Pedagogen benaderen alle kinderen hetzelfde. Daardoor ervaren de kinderen minder ruimte om ‘experimenteel gedrag’ te vertonen, waarvoor ze thuis bij hun emotioneel betrokken ouders wel de ruimte voelen. Op het dagverblijf eten ze sneller wat ze voorgeschoteld wordt.”

Blijvend effect: wel tomaat, geen cake

Kinderen gezond laten eten: op de opvang is dat dus makkelijker dan thuis. “En met de circa 67.000 kinderen die we opvangen, kunnen we echt maatschappelijke impact hebben en bijdragen aan een generatie gezonde kinderen. Want de gewoontes die je in je jeugd aanleert, neem je met je mee. Als je leert dat het gewoon is om water te drinken, dan blijft dat de rest van je leven ook gewoon. Als je jarenlang komkommer of tomaat snackt in plaats van cake, dan vind je dat op latere leeftijd ook normaal. En uiteindelijk geef je dat ook door aan je eigen kinderen.”

• Het voorkomen van overgewicht is ook een reden om al vroeg met gezonde voeding te starten. Ook in Nederland is overgewicht een probleem. “En het is ontzettend moeilijk daarvan af te komen. Geef kinderen op de opvang groenten en fruit als alternatief voor vette, zoete producten: zo leer je ze een gezond eetpatroon aan.”

“Door de warme middagmaaltijd komen kinderen makkelijker aan de aanbevolen hoeveelheid groenten. Maar er is meer nodig.”

Bonen, broccoli en aubergines

Partou werkt al jaren samen met Madaga, die gezonde en warme lunches maakt voor op de opvang. Uit onderzoek van Madaga blijkt dat 42 procent van de ondervraagde ouders daarin een toegevoegde waarde ziet. Opvallend, vindt Janneke. “Want 77 procent van diezelfde ouders verwacht wel dat we gezonde en gevarieerde voeding aanbieden. En juist warme maaltijden zijn dé uitgelezen manier om kinderen te leren om groenten te eten. Zeker als je wilt dat je gezonde kinderen naast tomaatjes en komkommers ook bonen, broccoli en aubergines lusten.”

“Ouders verwachten een boterham met kaas. Ook dat is gewoontegedrag.”

Janneke denkt dat gewoontegedrag bij ouders hiervan de oorzaak is. “Ze verwachten dat hun kind een boterham met kaas krijgt, want die kregen ze zelf als kind ook. Toen we bij Partou begonnen met Madaga’s maaltijden, merkten we die weerstand ook. Dus die 42 procent is wel herkenbaar. Het illustreert de kracht van gewoontes. Het laat ook zien waarom we nu moeten beginnen met warme maaltijden op kinderopvangcentra. Dan gaat deze generatie het normaal vinden om warm te lunchen. Dat geven zij ook aan hun eigen kinderen mee als ze ouder zijn. Zo verbreken we de cirkel en bouwen we aan een duurzame, gezonde generatie.”

Warm lunchen slechts een onderdeel

De gewoonte moet dus veranderen. Ook hebben ouders vaak de angst dat de warme lunch ‘hun’ belangrijke eetmoment ‘s avonds wegkaapt. Het warme eten op de opvang is echter maar een portie van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten. “Door die maaltijd komen kinderen makkelijker aan de aanbevolen hoeveelheid. Maar er is meer nodig. Thuis groenten eten is dus nog steeds goed; nodig zelfs. Blijf dat dus zeker doen.”

Hoe je ouders overtuigt van de toegevoegde waarde van warm lunchen? “Door het te gaan doen. Dan ervaren ouders het verschil vanzelf. De medewerkers van de kinderopvang moeten het gesprek aangaan en vanuit hun expertise keuzes maken.” Zo krijg je meer en meer gezonde kinderen. “En die geven hun eetgewoontes dus weer door aan de generatie daarna.”

Bijdragen aan een generatie van gezonde kinderen?

Plan je afspraak in